نوع مقاله: علمی- پژوهشی

نویسنده

• سعیده سادات شهیدی

استادیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه امام صادق(ع) پردیس خواهران، تهران، ایران

چکیده

ابن‌سینا در باب امکان شناسایی ذات اشیاء دو گونه سخن گفته است: در مواردی معرفت به ذات اشیاء و یافتن فصول محصِّل آنها را امری ممکن و درعین‌حال سخت و دشوار دانسته و در مواردی دیگر معرفت به ذوات و یافتن فصول آنها را امری ناممکن و دایره شناسایی انسان را محدود به ادراک لوازم و اعراض شیء دانسته است. برای رفع این تعارض باید به مبانی وجودشناختی و معرفت‌شناختی بوعلی سینا توجه کرد. یافته این تحقیق آن است که از یک‌سو طیف فاعل‌های شناسا از حیث نیل به مراتب معرفتی حس و تخیل و یا ارتقا به مرتبه تعقل و از سوی دیگر بساطت یا ترکیب متعلق شناخت در فلسفه شیخ‌الرئیس، طیفی از انسان‌ها را تشکیل می‌دهد که امکان شناسایی ذات اشیاء برایشان محال یا ممکن است. نیل به مرتبه شناخت عقلی از سویی و ترکیب بیشتر در متعلق شناخت از سوی دیگر، ادراک را ممکن می‌سازد و بازماندن در مرتبه حس و خیال و هم‌چنین بساطت متعلق شناخت، به امتناع ادراک منتهی می‌شود.

کلیدواژه‌ها

• شناخت ذات
• تعریف حدی
• تخیل
• تعقل
• بساطت
• ترکیب
• ابن‌سینا

موضوعات

• معرفت شناسی

عنوان مقاله [English]

A New Approach on The Possibility of Knowing the Essence of Things According to Avicennian Philosophy

نویسنده [English]

• Saeideh Sadaat Shahidi

Assistant professor, Department of Philosophy, University of Imam Sadeq(p.), Tehran, Iran

چکیده [English]

Ibn Sina holds two radically different views towards the possibility of knowing the essence of things; in some of his writings, he argues in a way that he believes the knowledge of the essence of the things is possible, though it contains difficulties. In some other, on the contrary, he states human knowledge is limited to the accidents and attributes of things. So there is no possibility of knowledge of the essence. In order to shed light on this controversial issue, one should focus on the ontological and epistemological basis of Ibn Sina philosophy. Thus, the findings of the research reveal, on one hand and based on Ibn Sina philosophy, the subjects are classified according to their achievement of the epistemological degree of the realms of sense, imagination, and intellect. And on the other, the ability of simplicity or composition of the subjects shows the number of people who succeed in knowing the essence of things or fail in it. In other words, the access to the higher degree of intellectual knowledge and the ability of composition lead to make the knowledge of essence possible, while remaining in the degree of the sense or imagination and simplicity of subject cause fail in knowing the essence.

کلیدواژه‌ها [English]

• : Knowledge of essence
• Nominal Definition
• Imagination
• Intellect
• simplicity
• Combination
• Ibn Sina