• صفحه اصلی
  • مرور
    • شماره جاری
    • بر اساس شماره‌های نشریه
    • بر اساس نویسندگان
    • بر اساس موضوعات
    • نمایه نویسندگان
    • نمایه کلیدواژه ها
  • اطلاعات نشریه
    • درباره نشریه
    • اهداف و چشم انداز
    • اعضای هیات تحریریه
    • همکاران دفتر نشریه
    • اصول اخلاقی انتشار مقاله
    • بانک ها و نمایه نامه ها
    • پیوندهای مفید
    • پرسش‌های متداول
    • فرایند پذیرش مقالات
    • اخبار و اعلانات
  • راهنمای نویسندگان
  • ارسال مقاله
  • داوران
  • تماس با ما
 
  • ورود به سامانه ▼
    • ورود به سامانه
    • ثبت نام در سامانه
  • English
صفحه اصلی فهرست مقالات مشخصات مقاله
  • ذخیره رکوردها
  • |
  • نسخه قابل چاپ
  • |
  • توصیه به دوستان
  • |
  • ارجاع به این مقاله ارجاع به مقاله
    RIS EndNote BibTeX APA MLA Harvard Vancouver
  • |
  • اشتراک گذاری اشتراک گذاری
    CiteULike Mendeley Facebook Google LinkedIn Twitter
حکمت سینوی (مشکوة النور)
arrow مقالات آماده انتشار
arrow شماره جاری
شماره‌های پیشین نشریه
دوره دوره 23 (1398)
شماره شماره 60
دوره دوره 22 (1397)
دوره دوره 21 (1396)
دوره دوره 20 (1395)
دوره دوره 19 (1394)
دوره دوره 18 (1393)
دوره دوره 17 (1392)
دوره دوره 16 (1391)
دوره دوره 15 (1390)
دوره دوره 14 (1389)
دوره دوره 13 (1388)
دوره دوره 12 (1387)
دوره دوره 11 (1386)
شهیدی, سعیده سادات. (1397). نگاهی نو به امکان شناسایی ذات در فلسفه ابن‌سینا. حکمت سینوی (مشکوة النور), 23(60), 48-61.
سعیده سادات شهیدی. "نگاهی نو به امکان شناسایی ذات در فلسفه ابن‌سینا". حکمت سینوی (مشکوة النور), 23, 60, 1397, 48-61.
شهیدی, سعیده سادات. (1397). 'نگاهی نو به امکان شناسایی ذات در فلسفه ابن‌سینا', حکمت سینوی (مشکوة النور), 23(60), pp. 48-61.
شهیدی, سعیده سادات. نگاهی نو به امکان شناسایی ذات در فلسفه ابن‌سینا. حکمت سینوی (مشکوة النور), 1397; 23(60): 48-61.

نگاهی نو به امکان شناسایی ذات در فلسفه ابن‌سینا

مقاله 5، دوره 23، شماره 60، پاییز و زمستان 1397، صفحه 48-61  XML
نوع مقاله: علمی- پژوهشی
نویسنده
سعیده سادات شهیدی email
چکیده
ابن‌سینا در باب امکان شناسایی ذات اشیاء دو گونه سخن گفته است: در مواردی معرفت به ذات اشیاء و یافتن فصول محصِّل آنها را امری ممکن و درعین‌حال سخت و دشوار دانسته و در مواردی دیگر معرفت به ذوات و یافتن فصول آنها را امری ناممکن و دایره شناسایی انسان را محدود به ادراک لوازم و اعراض شیء دانسته است. برای رفع این تعارض باید به مبانی وجودشناختی و معرفت‌شناختی بوعلی سینا توجه کرد. یافته این تحقیق آن است که از یک‌سو طیف فاعل‌های شناسا از حیث نیل به مراتب معرفتی حس و تخیل و یا ارتقا به مرتبه تعقل و از سوی دیگر بساطت یا ترکیب متعلق شناخت در فلسفه شیخ‌الرئیس، طیفی از انسان‌ها را تشکیل می‌دهد که امکان شناسایی ذات اشیاء برایشان محال یا ممکن است. نیل به مرتبه شناخت عقلی از سویی و ترکیب بیشتر در متعلق شناخت از سوی دیگر، ادراک را ممکن می‌سازد و بازماندن در مرتبه حس و خیال و هم‌چنین بساطت متعلق شناخت، به امتناع ادراک منتهی می‌شود.
کلیدواژه‌ها
شناخت ذات؛ تعریف حدی؛ تخیل؛ تعقل؛ بساطت؛ ترکیب؛ ابن‌سینا
موضوعات
معرفت شناسی
عنوان مقاله [English]
نگاهی نو به امکان شناسایی ذات در فلسفه ابن سینا
چکیده [English]
ابن سینا در باب امکان شناسایی ذات اشیا دوگونه سخن گفته است: در مواردی معرفت به ذات اشیا و یافتن فصول محصِّل آنها را امری ممکن و در عین حال سخت و دشوار دانسته و در مواردی دیگر معرفت به ذوات و یافتن فصول آن ها را امری ناممکن و دایره شناسایی انسان را محدود به ادراک لوازم و اعراض شی دانسته است.
پیشنهاد این مقاله برای رفع این تعارض، توجه به مبانی وجودشناختی و معرفت شناختی بوعلی سینا است. یافته این تحقیق آن است که از یک سو طیف فاعل های شناسا از حیث نیل به مراتب معرفتی حس و تخیل و یا ارتقاء به مرتبه تعقل و از سوی دیگر بساطت یا ترکیب متعلق شناخت در فلسفه شیخ الرئیس، طیفی از انسان ها را تشکیل می دهد که امکان شناسایی ذات اشیا برایشان محال و یا ممکن است. نیل به مرتبه شناخت عقلی از سویی و ترکیب بیشتر در متعلق شناخت از سوی دیگر، ادراک را ممکن نموده و بازماندن در مرتبه حس و خیال و هم چنین بساطت متعلق شناخت، به امتناع ادراک منتهی می شود.
کلیدواژه‌ها [English]
شناخت ذات, تعریف حدی, تخیل, تعقل, بساطت, ترکیب, ابن سینا
مراجع

 

ابن‌سینا، حسین‌بن‌عبدالله(1375)، الاشارات و التنبیهات، قم، نشر البلاغه، چاپ نخست

ـــــــــــ(1376)، الالهیات من کتاب الشفا، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ نخست

ـــــــــــ(1379)، التعلیقات، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ چهارم

ـــــــــــ(1400هـ)، الحدود (کتاب مجموعه رسائل)، قم، انتشارات بیدار

ـــــــــــ(1391)، دانشنامه علایی، تهران، انتشارات بنیاد حکمت اسلامی صدرا، چاپ نخست

ـــــــــــ(1404هـ)، الشفاء (المنطق)، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی

ـــــــــــ(1363)، المبدأ و المعاد، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ نخست

ـــــــــــ(1387)، النجاه من الغرق فی بحر الضلالات، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ سوم

طوسی، محمد بن محمد(1375)، شرح الإشارات و التنبیهات، قم، نشر البلاغه، چاپ نخست

صدرالدین شیرازی، محمد(1392)، تعلیقات بر حکمة الإشراق، تصحیح و تحقیق حسین ضیائی تربتی، تهران، بنیاد حکمت اسلامی صدرا، چاپ نخست

 ـــــــــــ(1382)، شرح و تعلیقه بر الهیات شفاء، تصحیح، تحقیق و مقدمه نجفقلی حبیبی

، تهران، بنیاد حکمت اسلامی صدرا، چاپ نخست

ملکشاهی، حسن(1375)، ترجمه و شرح اشارات و تنبیهات ابن‌سینا، تهران، انتشارات سروش، چاپ سوم

اخگر، محمدعلی؛ طاهری، سید صدرالدین(1392)، «بررسی تطبیقی امکان شناخت ذات و حقیقت اشیا از دیدگاه ابن‏سینا و سهروردی»، خردنامه صدرا، بنیاد حکمت اسلامی صدرا، شماره 71

جمالی، مهدی؛ محمدعلیزاده، محمدرضا(1395)، «تعریف حقیقی از دیدگاه ابن‏سینا و شیخ اشراق»، معارف منطقی، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، شماره 5

حسینی، احمد؛ سعیدی مهر، محمد(1389)، «ذات‌گرایی ارسطویی ـ سینوی و ذات‌گرایی معاصر»، حکمت سینوی، دانشگاه امام صادق پردیس خواهران، شماره 43

فایدیی، اکبر(1383)، «نوآوری‌های منطقی ابن‏سینا و تأثیر آن در منطق ارسطویی»، اندیشه دینی، دانشگاه شیراز، شماره 13

ملایری، موسی(1388)، «منطق تعریف در بوته نقد و داوری»، حکمت و فلسفه، دانشگاه علامه طباطبایی، سال5، شماره3

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 8
صفحه اصلی | واژه نامه اختصاصی | اخبار و اعلانات | اهداف و چشم انداز | نقشه سایت
ابتدای صفحه ابتدای صفحه

دسترسی به مقالات دوفصلنامه علمی _ پژوهشی حکمت سینوی  آزاد (OPEN ACCESS) است.

استفاده از مقالات این دوفصلنامه با ذکر منبع بلامانع است.

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License

Journal Management System. Designed by sinaweb.